JAK DOBRZE OŚWIETLIĆ ŁAZIENKĘ?
Łazienka – jedno z najważniejszych pomieszczeń w domu o ściśle określonych funkcjach. Tutaj wykonujemy mnóstwo czynności kosmetycznych, upiększających, higienicznych. Z jednej strony to miejsce w którym niejednokrotnie jednym światłem jest światło sztuczne, z drugiej miejsce w którym woda i jej pochodne są nieodłącznym elementem tego pomieszczenia. Łazienka chce nam kojarzyć się przede wszystkim z przyjemnością i relaksem, ale przy tym powinna być miejscem bezpiecznym i funkcjonalnym. Odpowiednio dobrane oświetlenie pomoże w osiągnięciu powyższych aspektów.
Wybór oświetlenia do łazienki i jego rozmieszczenie warto zaplanować już na etapie projektowania. Najlepiej rozpocząć od wydzielenia stref narażonych na działanie wody oraz tych, które będą potrzebowały dodatkowego oświetlenia.
Projektując oświetlenie w łazience powinnyśmy wziąć pod uwagę:
- Bezpieczeństwo – szczególnie istotne w strefach narażonych na działanie wody. Wybór oświetlenia z odpowiednim stopniem szczelności IP.
- Funkcjonalność – wydzielenie stref z dodatkowym oświetleniem, gdzie niezbędne jest światło przy wykonywaniu zabiegów pielęgnacyjnych tj. okolice lustra, prysznica czy wanny.
- Komfort – równomierne rozprowadzenie światła w pomieszczeniu dla podniesienia komfortu korzystania z jego funkcji.
Bezpieczne oświetlenie w łazience
Łazienka to jedyne pomieszczenie w domu tak bardzo narażone na działanie wilgoci, pary wodnej i wody. Obecność tych czynników wymusza na nas zwrócenie szczególnej uwagi do dobór oświetlenia z dodatkowym stopniem ochrony IP, który ochroni oprawę przed niepożądanym działaniem wody, a tym samym przed uszkodzeniem czy zwarciem, a nam zapewni bezpieczeństwo.
Czym jest stopień ochrony IP?
Wartość stopnia ochrony IP?
Najczęściej stosowane klasyfikacje stopnia ochrony IP w oświetleniu:
IP20 – lampy odporne na kontakt z ciałami wielkości ponad 12,5mm np. ćmy i większe owady.
IP21 – lampy odporne na kontakt z ciałami obcymi wielkości ponad 12,5mm oraz przed kroplami wody spadającymi pionowymi (w łazience często mamy do czynienia z efektem kondensacji, skraplania pary wodnej)
IP23 – oprawy chronione przed ciałami obcymi jak przy IP20, IP21 a także przed kroplami wody padającymi pod kątem 60^ od pionu.
IP65 – wysoka ochrona – lampa całkowicie szczelna dla pyłu oraz strumienia wody z dowolnego kierunku
IP67 – całkowita szczelność przed pyłem, oprawa ponadto jest chroniona przed zalaniem wodą (zanurzeniem oprawy na taka głębokość, aby dolna część oprawy znajdowała się 1m pod powierzchnią wody, a górna nie mniej niż 0,15m w czasie 30min.)
IP68 – całkowita pyłoszczelność i odporność oprawy przed zalaniem woda przy ciągłym zanurzeniu
Strefy oddziaływania wody z uwzględnieniem urządzeń sanitarnych:
Nie ma konieczności stosowania w łazience tylko oświetlenia o najwyższym stopniu szczelności IP. Dobór oświetlenia z odpowiednim IP uzależniony jest od stref działania wody. O tym w jaki sposób je wydzielić, informuje nas rys. 1.
Strefa 1 – podłoga i ściany kabiny prysznicowej, wnętrze wanny i umywalki – możliwe jest stosowanie opraw wyłącznie o obniżonym napięciu 12V i stopniu szczelności co najmniej IP67
Strefa 2 – przestrzeń w sąsiedztwie wanny, kabiny prysznicowej, umywalki wyznaczone w obszarze do 60cm w każdą stronę – możliwe jest użycie opraw o standardowym napięciu 230V, ale o stopniu szczelności IP44
Strefa 3 – przestrzeń w dalszym sąsiedztwie urządzeń sanitarnych, wyznaczone w obszarze szerokości 2,25m – możliwe jest zastosowanie opraw o standardowym stopniu szczelności IP20 lub IP21.
Oświetlenie stref funkcjonalnych w łazience
W łazience wykonujemy mnóstwo precyzyjnych czynności higieniczno – upiększających. Warto więc zamontować dodatkowe oświetlenie w okolicy lustra i umywalki oraz w strefie kąpielowej.
1. Lustro i umywalka
Oświetlenie tej strefy powinno dawać dostatecznie jasne światło i równomiernie oświetlać twarz, bez tworzenia zbędnych cieni na twarzy. Istotna w tej strefie jest barwa światła, która powinna być jak najbardziej zbliżona do naturalnej barwy światła by nie zmieniać koloru skóry. W okolicy lustra najlepiej sprawdzi się światło o barwie neutralnej lub zimnej. Zapewni to nam wyższy kontrast i lepszą ostrość widzenia – jest to szczególnie ważne podczas golenia czy wykonywaniu makijażu.
Znaczenie dla oświetlenia tej strefy ma również współczynnik oddawania barw – CRI. Im wyższy współczynnik, tym barwa oświetlanych przedmiotów jest zbliżona do naturalnego koloru. Zaleca się stosowanie opraw i źródeł o CRI >80 a nawet >90.
Ilość źródeł światła a efekt olśnienia
Przy węższych lustrach świetnie sprawdzą się kinkiety umieszczone po obu stronach lustra na wysokości ok 160cm od podłogi. Przy długich taflach sprawdzą się długie kinkiety lub listwy z zamontowanym wewnątrz oświetleniem. Ważne, aby oświetlenie tej strefy miało klosz z rozpraszającym światłem – mleczny lub matowy. Unikniemy w ten sposób efektu olśnienia.
2. Strefa kąpielowa
Doświetlenie strefy kąpielowej będzie potrzebne szczególnie wtedy, gdy jest ona wydzielona ścianką, która ogranicza dostęp światła z innych stref. W tej strefie świetnie sprawdzi się oświetlenie punktowe lub listwy z zamontowanymi diodami led.
Równomierne oświetlenie całej łazienki.
Niezależnie od wielkości łazienki a także od tego czy łazienka posiada dostęp do światła naturalnego czy nie – ważne jest oświetlenie ogólne. Pozwala ono równomiernie rozproszyć światło, oświetlając całe pomieszczenie i jego zakamarki. Jako oświetlenie ogólne dobrze sprawdzi się oprawa umieszczona w centralnej części pomieszczenia. Przyjmuje się według norm, że do oświetlenia łazienki o powierzchni 6m2 potrzebujemy żarówki o mocy 75W.
Rodzaj wybranego oświetlenia ogólnego zależy od naszych preferencji, ale także od funkcjonalności pomieszczenia. W małych pomieszczeniach sprawdzą się oprawy wpuszczane w sufit, jak np. oczka halogenowe czy led. Jest to praktyczne rozwiązane, które daje subtelny efekt aranżacji wnętrza dopasowujący się do jej wystroju. Równie dobrym pomysłem na optymalne oświetlenie pomieszczenia jest wykorzystanie plafonów z wymiennym lub wbudowanym źródłem światła LED. Oprawy z wymiennym źródłem światła pozwalają na dobranie odpowiedniej barwy światła w zależności od naszych preferencji.
Efektownie w małych pomieszczeniach będą wyglądały listwy z diodami led umieszczone we wnęce za lustrem lub na obrzeżach wyprofilowanego sufitu.
Przy większych pomieszczeniach efektownie będzie wyglądało kilka opraw umieszczonych na suficie, lub jedna duża oprawa umieszczona w centralnej części sufitu. Przy wyższych sufitach sprawdzą się lampy wiszące, które dodadzą wnętrzu luksusu.
Oświetlenie dekoracyjne.
Łazienka to również miejsce, gdzie światło może odgrywać funkcję kreatora wnętrza – optycznie powiększać lub pomniejszać, budować nastrój lub rozjaśniać. Rozwiązań w tym zakresie jest naprawdę wiele – stylizowane lampy, kinkiety, plafony, oprawy wbudowane w sufit światło punktowe. W małych pomieszczeniach świetnym rozwiązaniem jest podświetlenie elementów dekoracyjnych jak: szafki czy półki, czy listwy led wbudowane w sufit, ścianę czy podłogę.